Film

સામંત શક્તિ

સામંત, શક્તિ (જ. 14 જાન્યુઆરી 1925, બર્દવાન, બંગાળ) : ચલચિત્રનિર્માતા-દિગ્દર્શક. વ્યાવસાયિક રીતે અનેકવિધ કથાનકો પરથી સફળ ચિત્રોનું સર્જન કરનારા અને લાંબો સમય ફિલ્મ સેન્સર બોર્ડના અધ્યક્ષની જવાબદારી સફળતાપૂર્વક સંભાળનારા શક્તિ સામંતે વ્યાવસાયિક કારકિર્દીની શરૂઆત તો દેહરાદૂનમાં તેમના કાકા સાથે મકાનોના નિર્માણના વ્યવસાયમાં સંકળાયેલા રહીને કરી હતી, પણ પછી પુણે નજીકના…

વધુ વાંચો >

સાયકિયા ભવેન્દ્રનાથ

સાયકિયા, ભવેન્દ્રનાથ (જ. 1 એપ્રિલ 1932, નગાંવ, આસામ) : આસામના કથાલેખક, નાટ્યલેખક અને ફિલ્મનિર્દેશક. કોલકાતા યુનિવર્સિટીમાંથી પદાર્થવિજ્ઞાનમાં એમ.એસસી. તથા લંડન યુનિવર્સિટીમાંથી પદાર્થવિજ્ઞાનમાં પીએચ.ડી.. તેમની કારકિર્દીમાં તેઓ ગુવાહાટી યુનિવર્સિટીમાં અનુસ્નાતક વિભાગમાં પદાર્થવિજ્ઞાનના રીડર રહ્યા; એ જ યુનિવર્સિટીમાં પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પાઠ્યપુસ્તકો તૈયાર કરવાની સંકલન સમિતિમાં તેમણે સચિવ તરીકે સેવા આપી. વળી રેલવે…

વધુ વાંચો >

સારા આકાશ

સારા આકાશ : સમાંતર હિંદી ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1969. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માણસંસ્થા : સિને આઇ ફિલ્મ્સ. દિગ્દર્શક, પટકથા : બાસુ ચેટરજી. કથા : રાજેન્દ્ર યાદવની નવલકથા પર આધારિત. છબિકલા : કે. કે. મહાજન. સંગીત : સલીલ ચૌધરી. મુખ્ય કલાકારો : રાકેશ પાંડે, મધુ ચક્રવર્તી, તરલા મહેતા, નંદિતા ઠાકુર, દીના…

વધુ વાંચો >

સાવકારી પાશ

સાવકારી પાશ : મૂક મરાઠી ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1925. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માણસંસ્થા : મહારાષ્ટ્ર ફિલ્મ કંપની. દિગ્દર્શક : બાબુરાવ પેન્ટર. કથા : હરિ નારાયણ આપટે. છબિકલા : શેખ ફત્તેલાલ. મુખ્ય કલાકારો : વી. શાંતારામ, ઝુંઝારરાવ પવાર, કમલાદેવી, કિશાબાપુ બરડારકર, કેશવરાવ ધાયબર, શંકરરાવ ભુટે. મૂક ચિત્રોના સમયમાં ભારતનું આ સૌપ્રથમ…

વધુ વાંચો >

સાવળારામ પી.

સાવળારામ, પી. (જ. 4 જુલાઈ 1914, યેદેનિપાણી, જિ. સાંગલી, મહારાષ્ટ્ર; અ. 21 ડિસેમ્બર 1997, થાણે, મહારાષ્ટ્ર) : મરાઠીના વિખ્યાત કવિ, ગીતકાર તથા ચલચિત્રોનાં કથા, પટકથા તથા સંવાદોના લેખક. આખું નામ સાવળારામ પાટીલ. પિતાનું નામ રાવજી, જેઓ ખેતી કરતા હતા અને માતાનું નામ હૌસા, જે ગૃહિણી હતાં. સમગ્ર શિક્ષણ કોલ્હાપુર ખાતે.…

વધુ વાંચો >

સાવેદાદા

સાવેદાદા (જ. 15 માર્ચ 1868, પુણે; અ. 20 ફેબ્રુઆરી 1958) : ચલચિત્રનિર્માતા. મૂળ નામ હરિશ્ર્ચંદ્ર સખારામ ભાટવડેકર. ભારતમાં ચલચિત્રોનો પ્રારંભ કરનારા સાહસિકોમાં સાવેદાદાનું પ્રદાન નોંધપાત્ર છે. ભાટવડેકર મૂળ તો ફોટોગ્રાફર હતા અને ખાસ્સી નામના ધરાવતા હતા. ઈ. સ. 1880માં મુંબઈમાં તેમણે સ્ટુડિયો શરૂ કર્યો હતો. ઈ. સ. 1896માં લુમિયર બંધુઓનાં…

વધુ વાંચો >

સાહિબ બીબી ઔર ગુલામ

સાહિબ, બીબી ઔર ગુલામ : લોકપ્રિય ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1962. ભાષા : હિંદી-ઉર્દૂ. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માતા : ગુરુદત્ત. દિગ્દર્શક, પટકથા-સંવાદ : અબ્રાર અલવી. કથા : બિમલ મિત્રની નવલકથા પર આધારિત. છબિકલા : વી. કે. મૂર્તિ. ગીતકાર : શકીલ બદાયૂંની. સંગીત : હેમંતકુમાર. મુખ્ય કલાકારો : ગુરુદત્ત, મીનાકુમારી, રહેમાન, વહીદા…

વધુ વાંચો >

સાહુ કિશોર

સાહુ, કિશોર (જ. 22 ઑક્ટોબર 1915, રાયગઢ, દુર્ગ જિલ્લો, મધ્યપ્રદેશ; અ. 22 ઑગસ્ટ 1980) : અભિનેતા, નિર્માતા, નિર્દેશક. નાનપણથી ચલચિત્રો તરફ આકર્ષાયેલા કિશોર સાહુએ શિક્ષણ નાગપુરમાં લીધું હતું. મેરિસ કૉલેજમાંથી બી.એ. થયા બાદ મુંબઈ આવી ગયા હતા, પણ ચિત્રોમાં કામ મેળવતાં પહેલાં ખૂબ સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો. 1939માં ‘બૉમ્બે ટોકીઝ’ના…

વધુ વાંચો >

સિકંદર

સિકંદર : ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1941. ભાષા : હિંદી. શ્વેત અને શ્યામ. દિગ્દર્શક : સોહરાબ મોદી. કથા અને ગીતો : પંડિત સુદર્શન. સંગીત : રફીક ગજનવી અને મીરસાહેબ. છબિકલા : વાય. ડી. સરપોતદાર. મુખ્ય કલાકારો : પૃથ્વીરાજ કપૂર, સોહરાબ મોદી, ઝહૂર રાજા, શાકિર, કે. એન. સિંઘ, વનમાલા. અભિનેતા અને નિર્માતા-દિગ્દર્શક…

વધુ વાંચો >

સિકા વિટોરિયો દ

સિકા, વિટોરિયો દ (જ. 7 જુલાઈ, સોરા, લેટિયમ, ઇટાલી; અ. 13 નવેમ્બર 1974) : ઇટાલિયન ચલચિત્રસર્જક. વિશ્વસિનેમા પર પોતાની આગવી શૈલીનો પ્રભાવ પાડનાર ઇટાલિયન સર્જક નવવાસ્તવવાદના પ્રણેતા હતા. તેમણે રજતપટને એક નવી દિશા આપી હતી. અભિનય અને દિગ્દર્શન – આ બંને ક્ષેત્રે તેમણે કાબેલિયત હસ્તગત કરી હતી. તેમણે કારકિર્દીનો પ્રારંભ…

વધુ વાંચો >