પંખાકાર કાંપસમૂહ (Bajada, Bahada) : (1) શુષ્ક કે અર્ધશુષ્ક પ્રદેશોમાં પૂર-પટ(flood-sheet)ને પરિણામે શિલાચૂર્ણની નિક્ષેપક્રિયા દ્વારા વિસ્તૃત પંખાકારમાં રચાતું મેદાની સ્વરૂપ.
આકૃતિ 1
(2) પર્વત અને થાળાની વચ્ચેના વિસ્તારમાં પર્વત-તળેટીથી થાળા સુધીના ભાગમાં પંખાકારે કાંપના ભેગા થતા જવાથી રચાતું લગભગ સપાટ મેદાની આવરણ. (3) પર્વતની હારમાળાના તળેટી-વિસ્તારમાં પર્વતની ધારે ધારે કાંપના સંગમથી શ્રેણીબંધ પંખાકારમાં તૈયાર થતો સપાટ સામૂહિક વિસ્તાર.
આકૃતિ 2
અલગ અલગ પંખાકારે જમા થતા કાંપના ઉપરના ભાગની ગોળાઈવાળા અને બે પંખાકાર કાંપની વચ્ચેના નીચાણવાળા ભાગથી રચાતા સ્થળ-દૃશ્યને કારણે પહોળા તરંગ-ગર્તનો દેખાવ ઊભો થાય છે. આવાં મેદાની આવરણોના સમગ્ર તળભાગમાં અવ્યવસ્થિત ગોઠવણીવાળા અને સ્તરબદ્ધતા વગરના ગ્રૅવલયુક્ત શિલાચૂર્ણના જથ્થા હોય છે.
ગિરીશભાઈ પંડ્યા