ભૂગોળ

સાઇમન્સટાઉન (Simonstown)

સાઇમન્સટાઉન (Simonstown) : દક્ષિણ આફ્રિકાના કેપટાઉન નજીકના ફૉલ્સ ઉપસાગરના ભાગરૂપ સાઇમનના અખાત પર આવેલું નગર તેમજ નૌકામથક. ભૌ. સ્થાન : 34° 14´ દ. અ. અને 18° 26´ પૂ. રે.. તે કેપટાઉનથી દક્ષિણે આશરે 40 કિમી.ને અંતરે કેપની ભૂશિરના પૂર્વ કાંઠા પર આવેલું છે. તે સાઇમનસ્ડૅડ નામથી પણ ઓળખાય છે. અહીંનાં…

વધુ વાંચો >

સાઇસ (Sais)

સાઇસ (Sais) : નાઇલ નદીના ત્રિકોણપ્રદેશના ગુલાબની પાંખડીઓની જેમ પથરાયેલા ફાંટાઓ પર આવેલું ઇજિપ્તનું પ્રાચીન શહેર. પ્રાચીન નામ ‘સાઇ’. ‘સાઇ’ પરથી ગ્રીક નામ ‘સાઇસ’ થયેલું છે. તેનું અરબી નામ ‘સા અલ-હજૂર (હગર)’ છે. આ સ્થળે યુદ્ધની દેવી નાઇથ(Neith)નું પવિત્ર તીર્થ આવેલું હતું. ઈ. પૂ.ની આઠમી સદીમાં દક્ષિણ ઇજિપ્ત પર કાબૂ…

વધુ વાંચો >

સાઉદી અરેબિયા

સાઉદી અરેબિયા : રાતા સમુદ્ર અને પર્શિયન અખાત વચ્ચે વિસ્તરેલા અરેબિયન દ્વીપકલ્પમાં આવેલો મધ્ય-પૂર્વના દેશો પૈકીનો એક દેશ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે આશરે 16° 0´થી 32° 10´ ઉ. અ. તથા 34° 30´ થી 56° 0´ પૂ. રે. વચ્ચે વિસ્તરેલો છે અને તેના લગભગ મધ્યભાગેથી કર્કવૃત્ત પસાર થાય છે. તેનું ભૌગોલિક…

વધુ વાંચો >

સાઉં ટમે અને પ્રેન્સિપ (Sa o Tome´ and Principe)

સાઉં ટમે અને પ્રેન્સિપ (Sa o Tome´ and Principe) : બે મુખ્ય અને અનેક નાના ટાપુઓથી બનેલો આફ્રિકી દેશ. ભૌ. સ્થાન : તે બંને આશરે 0° થી 0° 25´  ઉ. અ. અને 6° 27´ થી 6° 45´ પૂ. રે. તથા 1° 30´થી 1° 45´ ઉ. અ. અને 7° 15´થી 7°…

વધુ વાંચો >

સાઓ પાવલો

સાઓ પાવલો : બ્રાઝિલના પૂર્વ કિનારે આશરે 23° 32´ દ. અ. તથા 46° 37´ પ. રે. પર આવેલું સાઓ પાવલો રાજ્યનું મહાનગર, વહીવટી મથક અને દેશનું સૌથી મોટું ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર. તે સમુદ્રકાંઠાથી આશરે 65 કિમી. દૂર આંતરિક ભાગમાં સમુદ્રસપાટીથી લગભગ 795 મી.ની ઊંચાઈએ આવેલું છે. શરૂઆતમાં તે એક નાના કસબારૂપે…

વધુ વાંચો >

સાઓ ફ્રાન્સિસ્કો (નદી)

સાઓ ફ્રાન્સિસ્કો (નદી) : પૂર્વ બ્રાઝિલમાં આવેલી નદી. તે સાન ફ્રાન્સિસ્કો નામથી પણ ઓળખાય છે. આ નદી મિનાસ જેરાઇસ રાજ્યમાંથી નીકળે છે, ત્યાંથી તે ઈશાન તરફ વહી પૂર્વનો વળાંક લે છે. તે પછી બહિયા અને પર્નાન્મ્બુકો રાજ્યો વચ્ચેની સીમા રચે છે, ત્યારપછી તે અગ્નિ દિશા તરફ વહેતી રહીને છેવટે ઍટલૅંટિક…

વધુ વાંચો >

સાક્રેમેન્ટો (નદી)

સાક્રેમેન્ટો (નદી) : ઉત્તર કૅલિફૉર્નિયાના માઉન્ટ શાસ્તા નજીક ક્લૅમથ પર્વતોમાંથી નીકળતી નદી. ભૌગોલિક સ્થાન : 38° 03´ ઉ. અ. અને 121° 56´ પ. રે.. તે કાસ્કેડ પર્વતમાળા અને સિયેરા નેવાડા પર્વતમાળાની વચ્ચે સાક્રેમેન્ટોની ખીણ(મધ્યની ખીણ)માં થઈને 615 કિમી. જેટલી લંબાઈમાં વહે છે. આ નદી સાન ફ્રાન્સિસ્કોના અખાતના ઉત્તર ફાંટાને મળે…

વધુ વાંચો >

સાગર

સાગર : મધ્યપ્રદેશના મધ્યભાગમાં આવેલો જિલ્લો અને તે જ નામ ધરાવતું જિલ્લામથક. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 23° 50´ ઉ. અ. અને 78° 43´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 10,252 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરે ઝાંસી (ઉ. પ્ર.) જિલ્લો, પૂર્વમાં દમોહ જિલ્લો, દક્ષિણે નરસિંહપુર, નૈર્ઋત્યમાં રાયસેન, પશ્ચિમે વિદિશા, વાયવ્યમાં ગુના…

વધુ વાંચો >

સાણંદ

સાણંદ : ગુજરાત રાજ્યના અમદાવાદ જિલ્લામાં આવેલું નગર. જિલ્લાના સાત તાલુકાઓ પૈકીનો એક તાલુકો, તાલુકામથક તથા ભૂતપૂર્વ કોઠના દેશી રાજ્યની રાજધાનીનું સ્થળ. ભૌગોલિક સ્થાન : 22° 59´ ઉ. અ. અને 72° 22´ પૂ. રે.. તાલુકાનું ક્ષેત્રફળ 791 ચોકિમી. જેટલું છે, તાલુકામાં સાણંદ શહેર અને 67 ગામો આવેલાં છે. તાલુકાની કુલ…

વધુ વાંચો >

સાણાની ગુફાઓ

સાણાની ગુફાઓ : સૌરાષ્ટ્રમાં જૂનાગઢ જિલ્લાના ઊના તાલુકામાં વાંકિયા નામના ગામ પાસે આવેલી સાણાની ટેકરીઓમાંની ગુફાઓ. ત્યાં જૂનાગઢ અને તળાજાની ગુફાઓ જોડે સામ્ય ધરાવતી આશરે 62 શૈલ-ઉત્કીર્ણ ગુફાઓનો વિશાળ સમૂહ આવેલો છે. સાણાની ગુફાઓ કયા સંપ્રદાય માટે હતી તે હાલ માત્ર અટકળનો વિષય છે. તળાજાના એભલ મંડપ જેવી અહીં પણ…

વધુ વાંચો >